آنچه در ادامه می خوانید
درباره کتاب اقدس (کتاب مقدس بهائیان)، برخی اندیشمندان بهائی و غیر بهائی نقدها و نقطهنظرهای مختلفی را ارائه کردهاند.
«هرمان رو مر»، محقق و نویسنده مسیحی، کتاب اقدس را فاقد تقسیمبندی منطقی میداند و معتقد است در این کتاب احکام عبادی، اخلاقی، سازمانی و قوانین مدنی بهصورتی درهمریخته بهدنبال یکدیگر آمده است و بهصورتی دلبخواه در میان آنها مطالب شخصی جای گرفته است.
رومر درباره تاریخ نگارش این اثر مینویسد:
کتاب اقدس در اولین دهه پس از ورود بهاءالله به عکا پدید آمده است، ولی تاریخ دقیقی برای آن در دست نیست. اثر در سال ۱۸۷۵ میلادی کامل شده است و به زبان عربی است. بهاءالله ابتدا آن را به صورت متن دست نویس منتشر کرد، سپس در سال ۱۸۸۰ به یکی از پیروانش مأموریت داد تا آن را در هندوستان به چاپ رساند.
در میان بهائیان، کتاب اقدس به صورت متن کامل منتشر نشده است و بخشی از محتویاتش برای بهائیان ناشناخته است. ظاهراً بهمنظور جلوگیری از اطلاع غربیان از مطالب ناخوشایند موجود در کتابها و آثار اصلی بهائی، این نوشتهها به صورت گزینشی و منتخب توسط رهبران کنونی جامعه بهائی چاپ و نشر میشود.
در سال ۱۹۷۳ رهبری بهائیت در حیفا نسخهای از کتاب را با عنوان تلخیص و تدوین حدود احکام کتاب اقدس منتشر کرد و قسمتهایی از آن را بهوضوح از بهائیان پنهان نمود. ترجمه و انتشار کامل یا بخشهایی از آن به زبانهای دیگر از سوی حیفا ممنوع است.
ترجمه انگلیسی اقدس را در سال ۱۹۶۱ دکتر «ارل ای الدر» و «ویلیام مک میلر» منتشر کردند، ولی مرکز جهانی بهائی در حیفا آن را به عنوان اثر نادرست مسیحی معرفی و قرائت آن را برای بهائیان ممنوع اعلام کرد.
در این کتاب بیان کاملی از عبادات و پنج ستون آیین بابی یعنی شهادت، نماز، روزه، زکات و حج ارائه شده است. در ادامه آداب و قوانین بهائی و همچنین حدود مدنی (شهروندی) و جزائی و دولتی در کنار برخی توصیههای شخصی اشارات پنهان و هشدارهایی درباره مخالفان امر بهائی یافت میشود.
رومر سرفصل محتوای کتاب اقدس را در یک ترتیب موضوعی به شرح زیر آورده و نظر انتقادی خود را در بر طبق تقسیمبندی یادشده بیان نموده است.
الف – عبادات بهائیان
در اقدس احکام اسلامی نسخ شده و احکام باب پذیرفته شده است. شهادت به خداوند که در اسلام آمده است کماکان حفظ میشود و ایمان به بهاءالله ضرورت رستگاری معرفی میگردد. مدت زمان اعتبار کتاب اقدس هزار سال ذکر میشود. پنج نوبت نماز در اسلام به سه نوبت تقلیل یافته و یک نماز نه رکعتی جایگزین آن میگردد. قبله بهائیان به سمت عکا است.
مدت زمان گرفتن روزه ۱۹ روز یک ماه بیانی و زمان شروع آن قبل از نوروز مقرر شده است.
حج و سفر زیارتی به بیت اعظم (محل سکونت بهاءالله در بغداد) و خانه باب در شیراز در محله شیشهگران فقط برای مردان واجب شده است. به دلیل مشکلات موجود در بغداد و شیراز در حال حاضر بهائیان برای حج محلی را در اختیار ندارند و بنای یادبود باب و مقبره بهاءالله در حیفا، زیارتگاه بهائیان است.
ب – احکام عمومی اخلاقی بهائیان
در کتاب اقدس، علاوه بر توجه به نکات اخلاقی، حرمت دستبوسی و ممنوعیت تراشیدن کامل موی سر و گذاشتن شارب (بلند کردن سبیل) مقرر شده و بر نشستن روی صندلی و استفاده از چاقو و چنگال موقع خوردن غذا تاکید شده است.
برای خانمها حجاب اسلامی در کتاب اقدس برداشته شده و به ختنه کردن پسربچه ها دستور داده نشده است. ضمنا بر رعایت قوانین و مقررات کشوری مقدم بر احکام بهائی توصیه شده است.
مردگان بهائی مانند مسلمانان در زمین دفن میگردند. آنها با تابوتی تخت از کریستال با سنگ یا چوب در قبر گذاشته میشوند. به همراه مرده انگشتری اسم اعظم دفن میشود. مرده با گلاب شسته شده و در ابریشم پوشیده میگردد. محل دفن مرده نباید بیش از یک ساعت راه از محلی که از دنیا رفته دورتر باشد.
ج – احکام حقوق مدنی بهائیان
در اقدس درباره ازدواج و ارث زیاد صحبت شده است. ازدواج برای همه مؤمنان واجب است. نکاح و ازدواج در بهائیت اجباری است چرا که امر خداست.
در کتاب اقدس آمده است که فرمان به ازدواج ابدی است. در کلمات مکنونه نیز فرمان به ازدواج داده شده است. طبیعی است که این حکم در کشورهای غربی خریداری ندارد. سن ازدواج از پانزده سالگی تعیین شده است. برای مردان داشتن دو همسر اجازه داده شده است؛ هر چند این کار توصیه نمیگردد. اجازه چند همسری فقط مختص مردان است و زنان باید تک همسر باقی بمانند.
بهائیان در موضوع حکم دو همسری سکوت کرده و به گونهای عمل میکنند که گویی اصلاً چنین حکمی در کتاب اقدس وجود ندارد، زیرا برای بهائیان غربی و اروپایی این حکم قابل قبول نیست.
دوره نامزدی نباید از ۹۵ روز بیشتر شود. مهریه را باید داماد به عروس بدهد که ۱۹ مثقال طلای خالص برای دختران شهری و به همین میزان نقره خالص برای دختران حومه و روستایی تعیین شده است. مهریه بالاتر از ۹۵ مثقال مجاز نیست. این حکم مهریه که مرد باید به زن بپردازد، نیز در مغرب زمین خریداری نداشته و مورد پذیرش غربیان نیست.
در کتاب اقدس طلاق دادن ملامت شده است هر چند ممنوع نیست. حق طلاق با مرد است و زوجه نمیتواند طلاق بگیرد. به زن و شوهر قبل از طلاق یک سال زمان فکر کردن داده میشود و قبل از یک سال اجازه طلاق داده نمیشود.
تخلف از این قانون مجازاتی معادل ۱۹ مثقال طلا دارد که باید به بیت العدل رهبری بهائیان در حیفا داده شود.
در ارث ۷ گروه از میت ارث میبرند: فرزندان، همسر، پدر، مادر، برادر، خواهر، مربیان که نحوه تقسیم سهم ارث به شرح زیر است:
- فرزندان: ۵۴۰ سهم از ۲۵۲۰ سهم
- همسر: ۴۸۰ سهم از ۲۵۲۰ سهم
- پدر: ۴۲۰ سهم از ۲۵۲۰ سهم
- مادر: ۳۶۰ سهم از ۲۵۲۰ سهم
- برادر: ۳۰۰ سهم از ۲۵۲۰ سهم
- خواهر: ۲۴۰ سهم از ۲۵۲۰ سهم
- مربی: ۱۸۰ سهم از ۲۵۲۰ سهم
- غیر بهائیان از متوفای بهائی ارث نمیبرند.
قابل توجه است که این نوع تقسیم ارث که غیر بهائیان را از دریافت ارث محروم مینماید، با تعلیم وحدت عالم انسانی و شعار معروف بهاءالله و بهائیان که «همه بار یک دار هستید و برگ یک شاخسار»، در تضاد است و این حکم نیز قابل ارائه به بهائیان و غیر بهائیان در مغرب زمین نیست.
همچنین در فهرست بالا درصد سهمالارث خانمها کمتر از آقایان تعیین شده است و این مطلب هم با تعلیم تساوی حقوق زن و مرد که در بهائیت بر آن تأکید زیادی میشود، همخوانی ندارد.
مضافاً اینکه ملک مسکونی میت که معمولاً بزرگترین دارایی اوست به پسر بزرگ داده میشود. لذا روشنفکران بهائی این حکم بهاءالله را مردسالارانه دانسته و به آن اعتراض دارند.
اگر میت فرزندی نداشت، سهم آن به بیت العدل واگذار میشود. همچنین پیش از تقسیم ارث هزینههای تدفین و ۱۹ حقوق الله، مالیات دارایی که باید به بیت العدل پرداخت شود از آن کسر میگردد.
د – احکام حقوق دولتی بهائیان
بالاترین مرجع اداری بهائیان بیت العدل است که رهبری مصون از خطا محسوب میشود. درآمد بیت العدل از طریق دریافت ۱۹ دارایی و اوقاف، جرایم مالی بهائیان، تبرعات و بخش مشخصی از سهم الارث به دست میآید.
حقوق جزایی اقدس عمدتاً بر کتاب بیان تکیه دارد و دارای احکامی خشونتآمیز است، مانند مجازات مرگ با آتش برای کسی که عمداً خانهای را آتش بزند یا زدن مهر و داغ بر پیشانی دزدی که برای بار سوم دزدی کرده باشد و اخراج دزدها از شهرها و مناطق بهائینشین.
در بابیت تحصیل زبانهای خارجی و علوم بیگانه نهی شده بود ولی بهاءالله آن را عکس کرد و تحصیل زبانهای خارجی و علوم بیگانه را تکلیف نمود. بهاءالله ایده صلح جهانی و برادری دینی را تنها ویژه خود اعلام میکند.
در قسمت پایانی کتاب اقدس برخی از فراخوانهای شخصی، کنایهها و سرزنشها را نسبت به مخالفان ذکر میکند که مخاطبان آن حکمرانان، علمای شیعه و برادرش صبح ازل هستند.
بهاءالله با این ادعا که علم لدنیاش با دانش اکتسابی علما قابل سنجش نیست، هرگونه بررسی و نقدی را از سوی علما بیاثر میداند. همچنین علم ذوقی متصوفه و کشف و شهود فلاسفه ربانی و عرفای صمدانی را نیز قبول نداشته و تکبر بیجا میداند که باید کنار گذاشته شود.
بهاءالله پیروانش را از هرگونه تفسیر و تأویل درباره مفاد کتاب اقدس منع کرده است، در حالی که خود و سلفش کتب سایر ادیان را به دلخواه خود تفسیر و تأویل نمودند تا بتوانند با تفسیر به رأی و در مواردی با جعل و تحریف ادعاهای خود را تقویت و اثبات نمایند.
ارتباط با ما: bahaismiran85@gmail.com
