فرح پهلوی: هویدا مرتباً به شاه القاء می کرد که اسلام دین اعراب است …. بهائیت یک دین ایرانی است
فرح پهلوی در یک مصاحبه رادیویی که چند سال پیش با حسین مهری انجام داد و از رادیو ۲۴ساعته لوس آنجلس پخش شد، به پایبندی و دلبستگی هویدا به فرقه ضاله بهائیت اشاره کرد و گفت:
«هویدا مرتباً به شاه القاء می کرد که اسلام دین اعراب است و شایسته نیست که ما از آن پیروی کنیم و از او می خواست تا بند مربوط به رسمی بودن دین اسلام را در قانون اساسی لغو نماید. هویدا به شاه می گفت که بهائیت یک دین ایرانی است و خاستگاه آن ایران است و از شاه می خواست تا این فرقه را تحت حمایت بگیرد وموجبات رشد آن را فراهم سازد».
این در حالی است که هویدا بارها بهایی بودن خود را که از سوی انقلابیون به عنوان اتهام علیه او مطرح شده بود رد کرده و گفته بود که مسلمان است.
اخیراً آقای دکتر حمیدرضا اسماعیلی در کتاب «سازمان سیاسی بهائیت» که توسط مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی منتشر شده، گفتاری نو در باب بهایی بودن هویدا مطرح کرده و نوشته است: «اساسا کارگزاران سطح بالای بهایی دوران پهلوی و به طور خاص امیرعباس هویدا و پرویز ثابتی، علیرغم سابقهٔ خانوادگی بهایی خود؛ بیش از آنکه پای‌بندان سرسخت عقیدتی بهائیت باشند؛ وابستگی هویتی، تشکیلاتی و سازمانی به آن دارند. به همین خاطر است که این افراد بروز و ظهور مناسکی و آیینی بهائیت ندارند، اما همیشه عملکردی هماهنگ و هم‌آهنگ با تشکیلات بهائیت در ایران داشته‌اند. سرآمدان، تحصیل‌کرده‌ها و الیگارک‌های بهایی اعتقاد چندانی به آموزه‌های بهائیت ندارند و تنها به لحاظ هویتی و تشکیلاتی بهایی هستند. آنان مانند توده، ساده‌باورانه ایدئولوژی تبلیغی بهائیت و ادعای پیامبری حسینعلی نوری را نپذیرفته‌اند. این افراد که اغلب متولد خاندان‌های بهایی هستند و به حمایت‌های سازمانی بیشتری برای رشد سیاسی و اقتصادی نیاز دارند، به دلیل منافع و روابطی که دارند صرفاً ارتباطی تشکیلاتی دارند. آن‌ها «بهایی اعتقادی» نیستند بلکه «بهایی هویتی» هستند.»
به نوشته او: «هویدا به خانواده و تباری از بهائیان تعلق داشت که جزو الیگارک‌های بهایی بودند و رابطه نزدیکی با رؤسای بهائیت داشتند. جد وی میرزا رضا قناد که در شیراز می‌زیست از جوانی به تشکیلات بابی‌ها پیوست و در تحولات بعدی، جانب حسینعلی نوری را گرفت. او در عکا همراه حسینعلی و از نزدیکان عبدالبها بود تا درگذشت و در همانجا دفن شد. از فرزندان او میرزا حبیب‌الله عین‌الملک، پدر هویدا بود که جوانی خود را در عکا و سوریه و لبنان گذراند و در دانشگاه آمریکایی بیروت درس خواند. او با هزینه عبدالبها دو سال به اروپا رفت و به آموختن زبان فرانسه و انگلیسی پرداخت. عین‌الملک با داشتن این مهارت با سردار اسعد بختیاری آشنا شد و وارد حلقه و دستگاه سیاسی او شد. عین‌الملک در اواخر قاجار و در دوران پهلوی نماینده سیاسی ایران در کشورهای سوریه، لبنان، مصر و عربستان بود. فرزندان او در بیروت تحصیل کردند».
درباره ارتباط و تعلق خاطر هويدا به فرقه بهائيت اسنادي در دست است.
يكي از اين اسناد نامه اي است كه در تاريخ ۱۲ شهريور ۱۳۴۳ يكي از سران بهائيت به نام قاسم اشراقي به مناسبت تصادف اتومبيل هويدا در جاده شمال و شكسته شدن پاي او براي فرهنگ مهر[۱] – معاون هويدا – ارسال داشته و در آن تأسف خود را از اين حادثه چنين ابراز نموده است:
جناب آقاي دكتر فرهنگ مهر معاون محترم دارايي
به مناسبت پيشامدي كه براي جناب آقاي هويدا وزير محترم دارايي رخ داده، خواهشمند است مراتب تأثر وتأسف اينجانب و برادرانم را به عموم هم مسلكان، بخصوص جناب آقاي ثابت پاسال مدير محترم تلويزيون ايران كه بزرگترين خدمتگزار فرقه ما هستند، ابلاغ فرماييد. احترامات فائقه را تقديم مي دارم. (قاسم اشراق[۲])
در سند ديگري ساواك، جلسه بهائيان ناحيه ۲ شيراز را چنين گزارش نموده است:
«جلسه اي با شركت ۱۲ نفر از بهائيان شيراز در منزل آقاي هوشمند وزير نظر آقاي فرهنگي تشكيل گرديد. پس از قرائت مناجات شروع و فاتحه و قرائت صفحاتي از كتاب لوح احمد وايقان، آقايان فرهنگي و محمدعلي هوشمند پيرامون وضع بهائيان در ايران صحبت كردند. فرهنگي اظهار داشت بهاييان در كشورهاي اسلامي پيروز هستند و مي توانند امتياز هر چيزي را كه مي خواهند بگيرند. تمام سرمايه هاي بانكي و ادارات و رواج پول ايران مربوط به بهائيان و كليميان مي باشد. تمام آسمانخراش هاي تهران و شيراز و اصفهان مال بهائيان است. چرخ اقتصاد اين مملكت به دست بهائيان و كليميان مي چرخد. عده اي از مأمورين مخفي كه در دربار شاهنشاهي مي باشند مي خواهند هويدا را محكوم كنند ولي او يكي از بهترين خادمان امرا لله است و امسال مبلغ ۱۵ هزارتومان به محفل ما كمك نموده است. آقايان بهاييان نگذاريد مسلمانان كمر راست كنند. »[۳]
[۱] – فرهنگ مهر زرتشتي است، ولي رشد او در كنار اميرعباس هويدا موجب شده بود تا شايعه بهايي بودن وي بر سر زبانها بيفتد. وي در سال ۱۳۰۲ شمسي در تهران به دنيا آمد. پدرش مهربان مهر نام داشت. تحصيلات ابتدايي و متوسطه را در تهران گذراند و پس از دريافت ديپلم متوسطه از دبيرستان فيروز بهرام به اروپا رفت و در رشته اقتصاد از دانشگاه لندن درجه دكترا گرفت و پس از بازگشت به ايران به استخدام دولت درآمد. مدتي مدير كل نفت و امتيازات در وزارت دارايي بود و زماني كه اميرعباس هويدا به وزارت دارايي رسيد، وي را به عنوان معاون وزير به كار گرفت و زماني كه نخست وزير شد، او را به عنوان معاون نخست وزير به كابينه خود برد. فرهنگ مهر مدتي هم رياست دانشگاه پهلوي شيراز را برعهده داشت. وي پس از انقلاب به خارج از كشور رفت.
[۲] – ظهور و سقوط سلطنت پهلوي، جلد دوم، ص .۲۰۸
[۳] – همان، ص .۲۵۸
