اسناد و مدارک تاریخی سابقه پیوند و همکاری بهائیان با آمریکا را به بیش از یک قرن پیش می رساند.
برای نمونه، زمانی که مستر شوستر مستشار مشهور آمریکایی در اوایل مشروطه دوم به عنوان رئیس کل دارایی ایران به کشور ایران آمد. جمعی از بهائیان تهران طبق دستور محفل بهائی در هنگام ورودش به تهران به استقبال وی شتافتند(۱) و اساسا در انتخاب شوستر برای این امر کاردار «بهانی» سفارت ایران در آمریکا، علیقلی خان نبیل الدوله (عضو فراماسونری آمریکا و مرید عباس افندی) نقش اساسی داشت. (راجع به نبیل الدوله در بخشی مستقل توضیح داده شده است.)
دکتر میلسپو – دیگر مستشار آمریکایی- هم که پس از شوستر به ایران آمد. بویژه در دوران دوم ماموریتش در ایران (اوایل سلطنت محمد رضا) برخی از مسئولان دارایی را از میان این فرقه برگزید که مورد اعتراض برخی از نمایندگان مجلس ۱۴ نظیر آیت الله حاج شیخ حسین لنکرانی و مطبوعات وقت واقع شد از تلگراف رمزی مخبر السلطنه هدایت حاکم فارس در جنگ جهانی اول به وزیر داخله مورخ ۱۷ جمادی الثانی (۱۳۳۲ق) بر می آید که کلنل مریل افسر آمریکایی ژاندارمری که قبل از ورود افسران سوئدی به ایران در زمان احمد شاه در ژاندارمری خزانه ایران فعالیت داشت یکی از مبلغان بایی (بهائی) موسوم به روح الله خان را مترجم خود قرار داده بود. هدایت در این تلگراف می افزاید که این عمل مریل با اعتراض علما و دیگران روبه رو شده و او وعده کرده بود که فرد بهائی یاد شده را با مادر زنش به آمریکا بفرستد ولی تنها مادر زن وی را به آمریکا گسیل داشت….(۲)
بهائیان معمولا از رابطه خود با آمریکایی ها جهت تحت فشار قرار دادن مقامات ایران استفاده می کردند. برای نمونه می توان به تهدید سفیر ایران در پاریس (نظر آقا یمین السلطنه) توسط خانم لوئیس موره از بهائیان فعال (غرب) اشاره کرد که هنگام اقامت مظفرالدین شاه در فرانسه تقاضای ملاقات با شاه را کرد و وقتی ممانعت سفیر ایران را دید، تهدید کرد:« فورا خودم میروم نزد وزیر مختار آمریکا مقیم پاریس و به اتفاق او به حضور صدر اعظم میروم. نظر آقا خان پرسیدند آیا سفیر آمریکا بهائی است؟ من جواب گفتم برای شما فرق نمیکند خواه بهائی باشد یا نباشد. چه ما مردمان فقیر بیقدر نیستیم ..»(۳).
آن گونه که از اسناد و مدارک موجود تاریخی بر می آید. سابقه حضور بهائی ها در آمریکا به اوایل قرن ۱۴ هجری باز می گردد. نخستین بار در ۳۰ رمضان (۱۳۱۸ق) گزارشی محرمانه از فعالیت های این گروه در شیکاگو برای اطلاع مقامات بالاتر به تهران ارسال شد. وزیر مقیم ایران در آمریکا گزارش می دهد که گروهی از روسای بابی بهایی که به آن شهر آمده اند با وی ملاقات کرده و در خصوص خود اطلاعاتی داده اند. آنان مدعی حضور «قریب به یکصد هزار نفر بایی بهایی» در آمریکا شده اند که وزیر مقیم آن را اغراق آمیز خوانده و جمعیت بهائیان در آمریکا را حدود ۱۰ هزار تن بیشتر گماله نمی زند. وی گزارش می دهد که این گروه افرادی پولدار، مطلب نویس و صاحب نفود هستند که بعضا تا درجه دکتری تحصیلاتی داشته اند و با تاسیس مراکزی به تربیت اطفال و ایتام و استعلاج مریض ها می پردازند. او خواستار تعیین دو مامور مخفی برای کسب اطلاع از حالات و رفتار آنها می شود. در گزارش ۱۲ جمادی الاول ۱۳۱۹ خاطر نشان گردید که افراد یاد شده اخبار ایران را به دقت تعقیب کرده و حتی از فشار قرار دادن دولت ایران در محافل سیاسی فرهنگی آمریکا به منظور اعطای آزادی بیشتر به اقلیت بهائی فروگذار نمی کنند. اقدامات بهائیان مقیم آمریکا سبب شد تا سفارت آن کشور در تهران حمایت از این اقلیت را در دستور کار خود قرار دهد.(۴).
ارتباط «بودار» و «حساب شده ای» که آمریکایی ها از سالها پیش از مشروطه با بابیها و بهائی ها برقرار کرده بودند و با طلوع مشروطه شدت یافت نکته بسیار درخور تعمقی است. جان و بشارد پزشک سفارت آمریکا در زمان مظفرالدین شاه از آمدن یک گروه آمریکایی به تهران در پگاه مشروطه برای خط دهی به جریان یابیت و بهائیت خبر می دهد. وی ضمن اشاره به ماجرای بابیت و انشعاب بهائیت از آن می نویسد: «سر و صدای این قضایا در سرتاسر ایران پیچید و حتی با تبلیغاتی که در واشنگتن انجام شد. دنیای جدید نیز از جریان امر مطلع گردید در سال ۱۹۰۶ [۱۳۲۴ ق / ۱۲۸۵ ش) یک دسته آمریکایی که گرایشی پیدا کرده بودند در تهران جمع آمدند، سپس به اصفهان رفتند تا هم از کم و کیف قضایا سر در آورند و هم حرکت تازه را جهت بخشند(۵).
سر آرتور هاردینگ (وزیر مختار انگلیس در سالهای نزدیک به مشروطیت) در خاطراتش می نویسد: «مبلغان آمریکایی مقیم ایران عقیده داشتند که آتیه مذهبی این کشور با بابی ها است!»(۶). ای بسا آرزو که خاک شده و این سخن به زبان «دیپلماسی» در مفهومی جز لزوم برنامه ریزی و سرمایه گذاری برای روی کار آوردن این فرقه مرموز در ایران و اجرای مقاصد شیطانی آمریکا به دست آنان ندارد؛ همان چیزی که در عصر پهلوی بویژه نیمه دوم سلطنت محمدرضا اجرا شد و صدمات زیادی به کیان اسلام و استقلال و آزادی کشورمان زد. سخن فوق ضمنا گویای طمع آمریکا به بابیت و بهائیت به عنوان آلترناتیو(جانشین) تشیع در ایران است.
پی نوشت ها
- ر .ک مقدمه اسماعیل رائین بر «اختناق ایران». ترجمه ابوالحسن موسوی شوشتری. صص ۱۱-۱۰
- اسناد جنگ جهانی اول در ایران ص ۸۲
- آهنگ بدیع سال ۲۴ (۱۳۴۸) ش ۷ و ۸ ص ۱۸۷ و ۱۹۰ مقاله «ست لواگستینگر» نوشته محمد علی فیضی
- بررسی مناسبات ایران و آمریکا (۱۸۵۱ تا ۱۹۲۵ (میلادی) ج ۲ مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه تهران ۱۳۸۴، ص ۱۳۷ – ۱۳۶
- بیست سال در ایران، ترجمه علی پیرنیا، انتشارات نوین، صص ۱۷۱ – ۱۷۰
- خاطرات سر آرتور هاردینگ، ترجمه دکتر شیخ الاسلامی، انتشارات کیهان، ص ۲۱۶
