کتاب کشف الغطاء، به دستور عبدالبهاء با هدف پاسخ‌گویی به کتاب نقطة الکاف با مقدمه‌ی ادوارد براون انگلیسی نوشته شده است. اما وقایعی چون اِشغال فلسطین به دست انگلیسی‌ها و سقوط امپراطوری تزار روسیه سبب شد تا عبدالبهاء، قبله‌اش را از پایتخت تزار به لندن تغییر دهد. لذا اکثر نسخه‌های این کتاب که ماهیت ضدانگلیسی داشت، به دستور او از بین برده شد.
چنانچه از عنوان کتاب «کشف الغطاء عن حیل الأعداء» معلوم می‌گردد، این کتاب با انگیزه‌ی پاسخ‌گویی به کتاب «نقطة الکاف» با مقدمه‌ی «ادوارد براون» نوشته شده است.(۱) این کتاب مربوط به زمانی می‌شود که بابی‌ها از ایران تبعید شده‌اند و بین پیروان باب اختلاف و انشعاب رُخ داده بود.
در زمان انشعاب جریان بابیت، بهائیان از حمایت روس‌ها برخوردار بودند و در مقابل، انگلیس‌ها به حمایت از ازلی‌ها روی آوردند و سعی داشتند جریان بابیت را به نفع خود مصادره کنند. یکی از انگلیسی‌های مشهور که در این راه تلاش نمود، ادوارد براون انگلیسی است. وی کتابی با عنوان «نقطة الکاف» را یافته و منتشر می‌کند و نویسنده‌ی آن را میرزاجانی کاشانی معرفی نموده و برای آن مقدمه‌ای طولانی می‌نویسد. موضوع این کتاب، تاریخ ظهور باب و وقایع هشت سال اول از تاریخ بابیه است. این کتاب به طور قطع نمی‌تواند مورد قبول بهایان باشد، زیرا باب در هیچ کجا از آثارش، پیشوای بهائیت را به عنوان جانشین معرفی نکرده بود و بالعکس جانشینی صبح ازل را ثابت می‌گرداند.
از این‌رو عبدالبهاء تصمیم می‌گیرد پاسخی در خور به کتاب نقطة الکاف و مقدمه نویسنده انگلیسی آن داده شود و تاریخ باب را به نفع بهائیت مصادره نماید. مأموریت پاسخ به این کتاب نیز از سوی عبدالبهاء به ابوالفضل گلپایگانی (برجسته‌ترین مبلّغ بهائیت) داده می‌شود، اما به علّت مرگ وی و ناقص ماندن کار کتاب، تکمیل آن به میرزامهدی و چند تن دیگر از بهائیان مانند ادیب طالقانی و نعیم سدهی و سمندر قزوینی واگذار می‌شود.(۲)
چنانچه از مقدمه کشف الغطاء معلوم می‌شود، این کتاب در فاصله‌ی سال‌های ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۴ ق تدوین گردیده و در سال ۱۳۳۷ در تاشکند به چاپ می‌رسد. اما وقایعی چون اِشغال فلسطین به دست انگلیسی‌ها و سقوط امپراطوری تزاری روسیه سبب شد تا عبدالبهاء، قبله‌اش را از پایتخت تزار به لندن تغییر دهد.
این چرخش سیاسی موجب شد تا عبدالبهاء از نوکری و ثناگویی روس‌ها، به ثناگویی انگلیسی‌ها تغییر جهت داده و از دنباله‌رویی قدرت برتر غافل نماند.(۳)جلوه‌ی دیگر این چرخش، اقدام عبدالبهاء به جمع‌آوری و هزاران نسخه‌ی کتاب «کشف الغطاء» (چاپ روسیه) بود که به دستور وی نوشته شده بود و تعریضات و انتقادهایی به سیاست انگلیس در ایران و جانبداری از ازلی‌ها در دعوای بابی‌ها صورت گرفته بود.(۴) چرا که با پیروزی قشون انگلستان در حیفا و قبول اطاعت و خدمت‌گزاری بهائیان نسبت به انگلیسی‌ها در منطقه‌ی تحت نفوذ انگلیس، عبدالبهاء صلاح ندید تا این کتاب با دارا بودن ماهیت ضدانگلیسی منتشر شود. از این‌رو دستور داد پس از جمع‌آوری نسخه‌های کشف الغطاء آن را بسوزانند و تنها نسخه‌های کمی از آن در کتابخانه‌های خصوصی و محرمانه‌ی بهائیان باقی بماند.
اما به راستی چگونه پیشوایان بهائی با تکیه‌ی بر ظالمین و مستکبرین زمان و چرخش مداوم سیاسی به سوی قدرت‌های برتر و اشغالگران (تا جایی که حتی دلایل حقانیت خود را پنهان کنند)، می‌توانند از جانب پروردگار باشند، در حالی که خدای تعالی همواره انسان‌ها را از تکیه به ظالمین و مستکبرین بازداشته است: «وَ لا تَرْکَنُوا إِلَي الَّذينَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّکُمُ النَّارُ وَ ما لَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ أَوْلِياءَ ثُمَّ لا تُنْصَرُونَ [هود/۱۱۳]؛ و بر ظالمان تکیه ننمایید، که موجب می‌شود آتش شما را فرا گیرد و در آن حال، هیچ ولیّ و سرپرستی جز خدا نخواهید داشت و یاری نمی‌شوید».
پی‌نوشت:
۱-ر.ک: فاضل مازندرانی، اسرارالآثار، بی‌جا: مؤسسه‌ی ملّی مطبوعات امری، ۱۲۴ بدیع، ج ۱، صص ۸۰-۷۹٫
۲- همان.
۳- ر.ک: عباس افندی، مکاتیب، مصر: چاپ فرج‌الله زکی کردی، چاپ اول بسعی فانی، ۱۹۲۱ م، ج ۳، ص ۳۴۷٫
۴-ر.ک: ابوالفضل گلپایگانی، کشف الغطاء، تاشکند: بی‌نا، ۱۹۱۹ م، صص ۳۹۴-۳۸۹٫
