فائق رستمی، فرزند شهید عبدالقادر، متولد ۱۳۲۷ در مریوان است. وی علاوه بر امام جماعت و جمعه و فعالیت به عنوان مدرس، مسئولیتهای دیگری نیز عهدهدار بودهاست، ازجمله: فعالیت به عنوان امام جمعه موقت مریوان از سال ۱۳۹۱ تا به امروز، عضویت در شورای عالی افتاء ۱۵ نفره استان کردستان، مدرس سطح سه در مدارس علوم دینی، عضو شورای حل اختلاف ویژه ارث، فعالیت به عنوان نماینده خبرگان رهبری، عضو عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، امام جمعه شهرستان سنندج از سال ۱۳۹۸ تا به امروز و دارای سه رساله (به نامهای: ۱٫ تشریح المسائل بالآیات و الاحادیث و ۲٫ فضیلت مکه و مدینه منوره و مسائل حج و عمره .۳ سراج المنبر و المحراب.) وی به بازنمایی وضعیت جامعه اهلسنت و دیدگاههای آن در قبال مسائل گوناگون داخلی و خارجی، بهویژه جریانهای تندرو، گروههای بدعتآفرین، مسئله فلسطین و… پرداختهاست که در ادامه، تقدیم میگردد:
- با توجه به گستره فعالیتها و تجربیات حضرتعالی، خوب است در ابتدا مقایسهای از وضعیت اهلسنت ایران، پیش و پس از پیروزی انقلاباسلامی داشتهباشید؟
واقعاً سؤال خیلی مهمی است. اهل سنت ایران قبل از انقلاب اسلامی از هر لحاظ در محدودیت بودند و رنجآورتر برای جامعه اهل سنت، عدم حضور افراد سنی در مناصب دولتی و سیاسی بود. این خلأ، بیشترین ضربه را به قشر اهل سنت کشور میزد و مسلماً وقتی در پستهای مهم و کلیدی نظامی و مدنی، کمترین درصد را از نظر جایگاه در اختیار داشتند، یعنی بیشترین ظلم و تبعیض در جامعه ما جاری و ساری میشد. تنها جایی که واقعاً رژیم نمیتوانست به صورت صددرصدی ورود کند، حجرههای سنتی بود که توسط علما و ماموستاهای متدین و آزاده، مدیریت میشد؛ چراکه در طول تاریخ و به شهادت مستندات تاریخی، الحمدلله علمای بزرگی در زمان رضاخان و پسرش و حتی دوره قاجار در خطه کردستان وجود داشتند که صدایشان همیشه در مقابل ظلم، تعدی و تبعیض، رسا بود و فریادشان در [نماز] جمعه و جماعت برای عدالت و اجرای قوانین اسلامی در تریبونها به گوش میرسید و لرزه به اندام ظالمان وقت میانداخت و چه بسا وجود این علمای مخلص راه حق و شریعت، ماموستاهای مهمی را تربیت کرد که به نوبه خود در تمام مساجد شهر و روستا صدای مردم بودند. صد البته که رژیم پهلوی، سخت با این عزیزان برخورد میکرد و چهبسا بسیاری از آنان را به بند و زندان میانداخت، اما هیچگاه علما، سنگر بندگی و ترویج را خالی نکردند و به واسطه همین ماموستاها و شاگردانشان بود که مردم شریف و نجیب کردستان، پا به پای تمامی استانهای دیگر در کنار ملت غیور ایران با ظلم و ستم پهلوی مبارزه نمودند و در به ثمر رسیدن انقلاب عزیز اسلامی سهیم بودند. واقعاً از لحاظ مقاومت و ایستادگی در مقابل ظلم و جور و تجاوز توسط کشورهای شوروی وقت و انگلیس، حماسهها آفریدند و تا بیرون راندن متجاوزان از خاک ایران و کردستان، ذرهای عقبنشینی نکردند. جانها و خونها نثار ایران و کردستان نمودند، همیشه سربلند و پیروز بودند، امروز که -الحمدلله- از عمر انقلاب اسلامی بیش از ۴۴ سال میگذرد، اهلسنت از حقوق مدنی، اقتصادی، طبیعی و سیاسی برخوردار هستند. پس از وقوع انقلاب اسلامی، گامهای مهمی در جهت احقاق حقوق گوناگون ملت همچون حقوق زنان، کودکان، خانواده، حجاب و حتی اقلیتهای مذهبی، بهخصوص حقوق اهل سنت برداشته شدهاست، از جمله: آزادی مراسم مذهبی، رسمیت قانونگذاری محلی، برخورداری از حقوق سیاسی و اداری، آزادی تشکیل احزاب و انجمنهای سیاسی و صنفی، ممنوعیت از هرگونه لعن و بیاحترامی و پیروان مذهب سنی، برخورداری از ۲۳ نماینده اهل سنت در مجلس شورای اسلامی، برخورداری از ۴ نماینده اهل سنت در مجلس خبرگان رهبری، عدم محدودیت برای استخدام در ادارات و نهادهای دولتی و حکومتی، امکان حضور اهل سنت در نهادهای اطلاعاتی، امنیتی و نظامی، فرماندهی نیروی دریایی ارتش با حضور اهل سنت -که واقعاً مسئله خیلی مهمی است- حضور اهل سنت به عنوان سفیر در کشورهای دیگر، بیش از ۹۸درصد از اعضای شوراهای شهر و روستا در استانهای اهل سنت از جنس اهلسنت منطقه، بیش از ۹۰درصد از اعضای شوراهای حل اختلاف از معتمدان اهل سنت مناطق. همچنین اشتغال اهل سنت به عنوان دادگر، بازرس و قاضی که البته این باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. من همیشه این را خدمت مسئولین محترم در مجالس عرض کردم؛ برخورداری از صد درصد جمعیت شهری و روستایی کردستان از انرژی برق، گاز طبیعی، تلفن، مخابرات، بهداشت، حدود ۱۰۰۰ واحد صنعتی بزرگ و کوچک در استان و تولید سالانه ۷۰۰۰۰ تن چدن در ذوب آهن «قروه»، رشد و گسترش شبکه بهداشت و درمان، وجود مرزهای خاکی همچون «باشماق» و ترانزیت کالا به خارج، معادن طلا و فلزات گرانبها و دهها طرح در حال انجام که همگی پتانسیلهای مهمی میباشند. امید است سیاستهای مدبرانه دولت کریمه و نظام، موجب رشد و ترقی بیش از پیش برای مردم نجیب و قدردان نظامدوست باشد. این خدمات نظام جمهوری اسلامی و جایگاه رفیع برای استان کردستان و ملت فهیم آن، همانا شعار، اهداف و سیاستهای امامین انقلاب اسلامی بودهاست. قطعاً همین به ثمر نشستن آمال و سیاستهای نظام جمهوری اسلامی میباشد که توطئههای دشمنان و معاندین را در نطفه خفه کرد و این شکست دشمن، امکان نداشت مگر به واسطه علم و آگاهی مردم نجیب و مؤمن کردستان و در رأس آنان، ماموستایان اهل سنت.
- قدری درباره مشارکتهای اجتماعی و سیاسی جامعه اهل سنت توضیح دهید؟
میخواهم مقدمهای بیان کنم؛ در سال ۱۳۵۸ یک همهپرسی توسط معمار کبیر انقلاب در ایران اعلام شد. با فشار نبود، یک دعوت بود که ما چهار مسئله مهم را برای شما ملت ایران بیان میکنیم و دیگر خودتان میدانید که قبول میکنید یا نه. میخواهم کمی این مسئله را تشریح کنم؛ ۱٫ فرمودند: استقلال. یعنی چی؟ یعنی از این به بعد ما نمیخواهیم وابسته باشیم. میخواهیم روی پای خود بایستیم. خب ملت بدون فشار این را قبول کردند؛ چون کرد، فارس، عرب، ترک، با هر لهجه و زبان، این جمله مهم را که از زیر بار وابستگی دربیایند و یک کشور مستقل باشند، پذیرفتند. ۲٫ فرمودند همراه استقلال، آزادی؛ آزادی که دین مبین اسلام میگوید. این دین بر چهار رکن رکین و برنامه استوار است. یک: مشورت. امروز قرآن کریم، ما را به شرکت در انتخابات دعوت میکند. «والذین استجابوا لربهم واقاموا الصلاه و امرهم شورا بینهم و مما رزقناهم ینفقون»(۱) در این آیه، چهار مسئله مهم بیان شده و در کنار نماز، مسئله مشورت و شورا و تدبیر مطرح میگردد. پس آزادی یعنی مردمسالاری و اینکه امور دولتی، تحت نظارت مردم باشد. قبلاً یک اداره به اسم «ساواک» بود. اگر یک نفر را میخواستند، دیگر شب خوابش نمیبرد. میدانست به محض رسیدن به آنجا مورد شکنجه و آزار قرار میگیرد. آزادی دین، آزادی که زیر سایه اسلام به کسی ظلم نشود. رکن دیگر، عدالت است. عبد و بندهای از ایران به اسم سلمان فارسی میرود نزد پیامبر، نقشهبردار و بانی میشود بر تمام مسائل؛ این اجرای عدالت است. یک سیاهپوست به اسم بلال حبشی نزد پیامبر، مؤذن میشود؛ اجرای عدالت. رکن دیگر، مساوات است. بزرگان قریش به پیامبر گفتند ما به شما ایمان میآوریم اما به این شرط که مجلس ما با مجلس فقرایی مانند بلال حبشی و سیاهپوستها نباشد، آنها ارزش ندارند، ما صاحب مقام هستیم. اما خدا چه میفرماید؟ «وصبر نفسک مع الذین یدعون ربهم بالغدوه و العشیه»(۲) ای پیامبر! مواظب باشید. آنها ادعای مجلس جدایی میکنند، میگویند شأن ما به آنها نمیخورد. این کار را نکنی. اگر این کار را بکنی، از ستمگران هستی. مسئله مساوات، خیلی مهم است.
چرا مردم به اسلام رأی دادند؟ به خاطر اینکه زیر سایه عدالت و مساوات، فواصل طبقاتی کمرنگ شده و مردم قدرت پیدا کنند. رکن دیگر، مسئله عمران، توسعه، پیشرفت و آبادانی است. برمیگردم به مسئله مشارکت و مشورت. مردم ایرانزمین با هر لهجه، زبان و رنگ، به ندای رهبر فقید و معمار کبیر که فرمودند استقلال، آزادی، جمهوری [لبیک گفتند] ۹۹ درصد به جمهوری اسلامی رأی دادند؛ چون هیچ دینی به اندازه اسلام از حقوق انسان دفاع نمیکند. الحمدلله، مردم کردستان نیز طول تاریخ نشان دادند دین را در مملکت خود دوست دارند که دههزار جانباز، شهید و اسیر دادهاند. این مسائل باید بازگو شود.
- با توجه به مسائل جاری در منطقه غرب آسیا و بهخصوص مسئله فلسطین و جنایات اسرائیل، در اینرابطه چه دیدگاهی دارید؟
امروز به واسطه جنایتها و مظالم اسرائیل و امریکا، نهتنها مردم غزه و فلسطین، که جهان بیدار شده و به این امر پی برده که دشمنی صهیونیستها، تنها با مسلمانان نیست و با همه ادیان است. حتی به جایی رسیده که امروز غیر مسلمانها هم خواستار محاکمه اسرائیل در دادگاه «لاهه» شدهاند. مسئله فلسطین، مسئله امروزی نیست و حتی به زمان پیامبران بازمیگردد؛ به زمانهای قبلی که یهود همیشه به دنبال این بود بر سر مسلمانان بکوبد. آنها احساس میکردند مردم غزه و فلسطین، ضعیف هستند و میتوانند با بیرون راندنشان، یک کشور بزرگ در منطقه ایجاد کنند اما محاسباتشان اشتباه از آب درآمد. یقین بدانید در آینده نزدیک، در این مسائلی که امروز علیه مردم مظلوم غزه و فلسطین آغاز نمودهاند، پشیمان میشوند؛ چون امروز -الحمدلله- جهان اسلام در حال اتحاد است. هرچند بعضی کشورهای عربی با وجود جنایتهای امریکا و کشورهای غربی علیه مسلمانان، باز درس عبرت نگرفتند و با رژیم صهیونیستی همکاری میکنند و این واقعاً ننگ است اما دارند به حقیقت پی میبرند و نهتنها اسلام بلکه تمام ادیان میدانند که این رژیم سفاک، به هیچ ملت، قوم و دینی وفا ندارد.
- موضوع بعدی، مقوله جریانهای تندروی سلفیگری و تکفیری است؛ اهداف و فعالیتهای تروریستی آنها را چطور ارزیابی میکنید؟
خداوند میفرماید: « ادعُ إِلي سَبِيلِ رَبِّكَ بِالحِكمَةِ وَ المَوعِظَةِ الحَسَنَةِ وَ جادِلهُم بِالَّتِي هِيَ أَحسَنُ» (۵) ای پیامبر! مردم را دعوت کن اما با حکمت، درایت و عقلانیت. و «بالموعظه الحسنه»؛ با سخنهای شیرین، نرم، عطوفت، مهربانی و «جادلهم بالتی»؛ با مناظره صحیح. امروز قتلعام کردن مردم در هیچ وجدان بشری و مکتب انسانی، قرآنی و اسلامی، اصلاً نمیگنجد. من واژه «ترور» را خیلی تنفرانگیز میدانم. نمیدانم این حرکات انتحاری از کجا آمده؟! دین اسلام، این نیست. دین اسلام این است که پیامبر را با این آیات قرآنی معرفی میفرماید: «لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُم بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَّحِيمٌ»(۶) در میان شما پیامبری فرستادم که برای امتش هر مشکلی پیش بیاید، احساس درد میکند. نمیدانم اینها از روی چه مسائلی دست به این جنایتهای بسیار هولناک میزنند. واقعاً متنفر و منزجرکننده است و نزد وجدان بشر و مکتب اسلام، جایی ندارد.
- یکی از بدعتها و شبههپراکنیهای جریانهای معارض و شبهروشنفکری در جامعه ما، مانور روی مسئله حجاب و آزادی است؛ دیدگاه اهلسنت را در این زمینه بیان بفرمایید؟
امروز، مساجدی که [نماز] جمعه در آن برپا میشود، خیلی توسعه پیدا کردهاند. در کردستان، ما حدود ۲۷۰۰ مسجد داریم. این نشانه ایمان، باور و بازگشت جوانان است. الحمدلله، نهتنها جوانان ما بلکه جوانان کشورهای دیگر پی میبرند به اینکه عزت دین، اسلام، زن و مرد زیر سایه حجاب است. چرا دشمن این همه کوشش میکند که جوانان ما را به سوی مسائل مشکلزا بکشاند؟ به خاطر اینکه از ایمان آنها میترسد.
تبلیغات، یکی از عوامل پیروزی اسلام بر کفر است؛ «وما الی الرسول الا البلاغ». امروز الحمدلله با تلاش علما و ماموستایان حتی کسانی که حجاب را برداشتند، اندکاندک بر روی حجاب برمیگردند. دشمن میداند دیگر به واسطه اسلحه و مهمات نمیتواند با مسلمانان بجنگد لذا با ماهواره، فضای مجازی و… میکوشد جوانان ما را بهواسطه مواد مخدر، حجاب و مشروبات جذب کند.
- یکی از فرقههایی که از بدو شکلگیری روی مسئله حجاب، دست گذاشته و همچنان در انحراف آن می کوشد، بهائیت است؛ نظر شما درباره فعالیتهای این فرقه چیست؟
اسلام، دینی است که از هر سو نگاه کنید، حقوق همه بشریت را دربر میگیرد. بهائیت، دیگر رنگی ندارد. حتی در زمان ستمشاهی، ما طلبه داشتیم که به خاطر مقابله با بهائیت، چندین سال زندان بود اما امروز دیگر جایی ندارد. شاید در جاهای دیگر مخفیانه حرکت میکنند اما این میطلبد که مسلمانان هشیار باشند و آگاهی داشته باشند که جوانان را به واسطه مسائل دنیایی، پول و ثروت به سوی خود جلب نکنند. این ترفندی است برای آنکه از دین مبارک اسلام برگردند ولی یقین بدانید بهائیت و مسائل دیگر، یواش یواش در میان مسلمانان، کمرنگ میشود.
- در پایان، اگر نکتهای دارید، بفرمایید؟
انقلاب ملت وقتی شروع شد که استبداد، ظلم، ستم، بیبندوباری و بیاخلاقی ۲۵۰۰ ساله پهلوی به اوج خود رسید و ظلمت، تاریکی و خفقان، همه جا را گرفتهبود. گام اول انقلاب اسلامی، تحولات و تغییرات زیادی در سطح جهانی و بینالمللی به وجود آورد، امید را در دل مظلومین آفرید و سبب شد سرکوبشدگان و خفتگان، بیدار و استعمارگران به بیم و هراس مبتلا شوند؛ چون آگاه شدند زمان سلطهگری رو به پایان است و ملتها با رشد آگاهی و بصیرت از یک سو و خودباوری، اتکا به نفس، وحدت، اتحاد، یکدلی و آمادگی برای توسعه، پیشرفت و تولید از سوی دیگر، به جنگ با وابستگی میروند. البته این همه با توفیقات خداوند کریم حاصل شدهاست اما گام دوم انقلاب و بیانیه مهم رهبری، سرلوحه تلاش، مدیریت، تولید، توسعه، پیشرفت، کم کردن فواصل طبقاتی است که این بیانیه، امید را در دل همه، بهخصوص جوانان تحصیلکرده، نخبه، دانشمندان و تولیدکنندگان ایجاد کرد. فرمودند جوانان عزیز ما، موتور محرکه کشورند و باید خود را از لحاظ بدنی، علمی، روحی، اخلاقی، معنوی، عرفانی، ایثار، فداکاری و مدیریتی آماده سازند. ما باید خود را آماده کنیم و جواب مردم را بدهیم. باید به میان مردم برویم، مناطق حاشیهنشین و محروم را در نظر بگیریم. ما نمایندگان باید در برابر اینهمه عنایت مردم و امانتهایی که دست ما میدهند، مسئول باشیم. مردم به مقام و پست رأی نمیدهند، بلکه به خدمتگزاری، توسعه، عمران، پیشرفت و آبادانی رأی میدهند.
پینوشت:
- سوره شوری، آیه ۳۸٫
- سوره کهف، آیه ۲۸٫
- سوره نمل، آیه ۳۴٫
- ابن عقدهالكوفي، فضائل أميرالمؤمنين(ع)، ج۱، ص
- سوره نحل، آیه ۱۲۵٫
- سوره توبه، آیه ۱۲۸٫